6-уми ноябр дар Тоҷикистон як санаи таърихӣ аст, ки бо он оғози рӯҳи давлатдории ҳуқуқбунёд ва демократии кишвар таҷлил мешавад. Соли 1994 дар ин рӯз, Конститутсия, ки асоси ҳуқуқии тамоми фаъолияти давлат ва шаҳрвандон аст, қабул шуд. Ҳамасола Рӯзи Конститутсия дар кишвари азизамон бо шукӯҳу шаҳомати хосса ҷашн гирифта мешавад, ки барои ҳифзи ҳуқуқи инсон, эҳтиром ба қонун ва рушди маърифати сиёсии ҷомеа аҳаммияти калон дорад.

Конститутсия як санади асосист, ки шакл ва сохтори давлатро муайян карда, принсипҳо ва қавоиди асосии ташкилотҳои давлатӣ, вазъи ҳуқуқии шаҳрвандон ва муносибати онҳо бо давлатро эътибор медиҳад. Ин санади муҳим ба як хати расмии рушд ва тадбирҳои ислоҳот дар мамлакат табдил ёфт. Бо қабули Конститутсия, Тоҷикистон роҳи таъмини ҳуқуқи шаҳрвандон, баланд бардоштани сатҳи зиндагии мардум ва тақвияти демократияро интихоб намуд. Конститутсия ҷиҳати беҳтар кардани вазъи иҷтимоӣ ва сиёсӣ дар кишвар аҳаммияти фарогир ва муҳимро дорад.

Конститутсия як ҷузъи муҳим дар таъмини ҳуқуқи инсон ва озодиҳои он аст. Он кафолат медиҳад, ки ҳар як шаҳрванди Тоҷикистон баробар дар назди қонун қарор дорад ва метавонад ҳар вақт ба суд муроҷиат кунад, агар ҳуқуқи ӯ вайрон гардад. Баробарии ҳуқуқи шаҳрвандон, ки дар асоси Конститутсия роҳандозӣ шудааст, тамоми системаҳои давлатиро дарбар мегирад.

Барои шаҳрвандон Конститутсия имконият медиҳад, ки ба худашон ва дигарон барои муносибатҳои мусоиди иҷтимоии сиёсӣ ва фарҳангӣ бештар муносибат кунанд. Аз ҷумла, ҳуқуқ ба озодии сухан, ҳуқуқ ба интихобот ва ҳуқуқ ба таълим - ҳамаи ин дар моддаҳои Конститутсия ба таври мушаххас таъриф шудаанд. Ин ба шаҳрвандони Тоҷикистон имкон медиҳад, ки ба раванди сиёсии кишвар бевосита таъсиргузор бошанд ва дар қабули қарорҳои давлат иштирок кунанд.

Конститутсия натанҳо ҳуқуқи инсонро муайян мекунад, балки давлатро барои таҳкими адолат ва қонунсозиҳо равона месозад. Ҳар қонуни кишвар, агар бо Конститутсия зид бошад, бекор мегардад. Барои таъмини адолат ҳар гуна тасмим ва амал бояд бо қавоиди Конститутсия мувофиқат кунад. Ин ишора мекунад, ки Тоҷикистон як ҷомеаи қонунбунёд ва демократӣ буда, ҳар шахс метавонад дар дохили он бо эътимод ва ҳуқуқи баробар зиндагӣ кунад.

Конститутсия барои рушди демократия дар Тоҷикистон асоси устувор мегузорад. Вай имконият медиҳад, ки ҳар як шаҳрванди кишвар дар интихоботҳо ва равандҳои сиёсӣ озодона ширкат кунад ва барои тағйироти муҳимми кишвар овоз диҳад. Ин принсипи демократӣ ба аҳаммияти раъй ва хоҳишҳои мардум барои худидоракунӣ ва иштироки фаъолона дар ҳаёти сиёсӣ ва иҷтимоии кишвар равона аст. Ҳамин тавр, Конститутсия як дастур аст, ки нишон медиҳад, ки дар Тоҷикистон на танҳо масъулиятҳои давлатӣ, балки ҳуқуқ ва озодиҳои шаҳрвандон низ муҳим мебошанд.

Хулоса, 6-ноябр Рӯзи Конститутсия як санаи муҳим ва таърихӣ буда, Конститутсия барои шаҳрвандон на танҳо як санади ҳуқуқӣ аст, балки рамзи имкониятҳо барои таъмин кардани ҳуқуқи инсон ва беҳтар намудани муносибатҳои иҷтимоӣ мебошад. Инчунин, 6-уми ноябр барои ҷомеаи Тоҷикистон як рӯзи ёдбуд буда, ба мо ёдрас мекунад, ки сохтори адолат ва демократия бояд ҳар рӯз ҷорӣ карда шавад ва эҳтироми ҳуқуқи инсон дар ҳар як қадам амалӣ гардад.

Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон таъкид кардаанд, ки «...эҳтиром ба Конститутсия ва иҷрои меъёрҳои он нишонаи эҳтиром ба Ватан, давлат ва миллат аст». Бинобар ин, иҷро ва риояи Қонуни асосӣ вазифаи муқаддаси ҳар як шаҳрванди Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад.

Ёқубзода Муҳаммадҷон, ёрдамчи ректори ДДТТ