Баъди анҷоми тазоҳурот масъулини тими тазоҳуротӣ «Қатъномаи поёнии гирдиҳамоӣ дар назди Сафорати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар Берлин»-ро қироат ва он филфавр дар расонаҳои наҳзатӣ  интишор ёфт. Ба ҳангомасозиҳои дар Қатънома дарҷгардида посухи мухтасар ироа медорем:

      1.Қатъномаи мазкур  аз 7 банд таркиб ёфтааст ва дар онҳо хостҳои тими наҳзатӣ ироа гардидаанд. Аз қабл маълум буд, ки муҷриёни тарҳи тазоҳурот чӣ гуна ашхосро ҳамчун зиндонии сиёсӣ муаррифӣ месозанд ва озодии ононро тақозо менамоянд. Исми нафароне, ки ба унвони зиндонии сиёсӣ гирифта мешавад, аслан, ба масъала иртибот надоранд. Иртиботашон ба наҳзат ва доираҳои ба он наздик аст. Аз ҷониби дигар, банду зербандҳое, ки номбаршудагони наҳзатӣ зиндонӣ шудаанд, сиёсӣ нестанд. Аммо барои тобиши сиёсӣ додан ба масъала ва аз баъзе доираҳои муайяни аврупоӣ ва созмонҳои байналмилалии ғарбӣ пуштибонӣ ёфтан муҷриёни барномаҳои тазоҳуротии наҳзатӣ шиорҳои сиёсӣ дар медиҳанд, то қазияро  бештар ҷанбаи ҳангомавӣ бидиҳанд ва аз он ба сифати абзори  будубоши минбаъдаи худ дар Аврупо истифода намоянд. Нафарони мавриди назари онҳо – Зайд Саидов, муовини раҳбари ҲНИ Муҳаммадалӣ Ҳаит ва вакили дифоъ Бузургмеҳр Ёров бар асоси ҷиноёте, ки муртакиб шудаанд, зиндонӣ шудаанд ва дар таркиби ҷиноёти онҳо тобишҳои сиёсӣ вуҷуд надорад. Ин наҳзатиёнанд, ки  онҳоро муҷрим намедонанд ва озодии онҳоро талаб менамоянд.

2. Дар банди дуюми Қатънома масъулини тазоҳурот исми дигар ба ном зиндониёни сиёсӣ – собиқ раҳбари Ҳизби демократи Тоҷикистон Муҳаммадрӯзӣ Искандаров, раҳбари ҷунбиши “Ҷавонон барои эҳёи Тоҷикистон Мақсуд Иброҳимов, фаъолони Ҳизби наҳзати исломии Тоҷикистон ва «Гурӯҳи 24»-ро оварда, озод кардани онҳоро талаб намудаанд. Аслан, ин тоифа чӣ салоҳияте дорад, ки назди Ҳукумат талаботи бепоя вомегузорад ва иҷрои бечунучарои онҳоро тақозо мекунад? Дақиқан, шумори ками муҳоҷироне, ки ба тазоҳурот аз ҳар кунҷу канори Олмон тавассути дастгоҳҳои таблиғии наҳзатӣ даъват шудаанд, ба маънои мазмун ва муҳтавои флешмоби наҳзатӣ сарфаҳм нарафтанд ва танҳо робот даст афшонданду халос.  Дар дохили тазоҳургарон танҳо чанд нафар наҳзатӣ машғули ба низом даровардани фаъолият буданд ва аз ҳар тараф намоишро коргардонӣ мекарданд. Ин бозии навбатии наҳзатиҳост, ки чандин маротиба таҷриба шуда, алҳол натиҷаи дилхоҳ ба бор наовардааст.
3. Аҷаб талаботе?! Сарнавишти ба ном блогери рабудашуда -- Эҳсон Одинаев, ки дар хидмати доираҳои манфиатхоҳи берунӣ буд, ба Ҳукумат ва мақомоти марбути давлатӣ чӣ дахл дорад? Дар дунё дар рӯз ҳазорон ҳодисаи нохуш ва нобаҳангом рух мезанад ва ба ин дастгоҳҳои интизомӣ ва қудратии Тоҷикистон гунаҳкоранд? Бигзарем, агар ҷаноби блогер ҷиноят содир карда бошад ва дар ин масъала мутмаинем, шояд аз ҷониби гурӯҳҳои ифротӣ рабуда шуда бошад ва наздикон ва муқаррабонаш аз асли қазия хабар дошта бошанд, вале дар ин маврид изҳори назар намекунанд (шояд ба хотири хаспӯш кардани ҷиноятҳои ӯ.
4. Қазияи ҳодисаи зиндони Хуҷанд ба мардум ва Ҳукумати Тоҷикистон марбут аст ва дасти берун дар баррасии он лозим нест. Ҷанобони наҳзатӣ «дасти берун» маҳсуб меёбанд ва онҳо, ки ҳар рӯз дар Аврупо лоф аз демократияву озодӣ мезананд, дигар тоҷик ва тоҷикистонӣ нестанд. Аз ин рӯ, ҳаққи дахолат дар қазия надоранд. Ин ҳаққи шаҳрвандони баномуси Тоҷикистон аст. Наҳзат ва наҳзатмаобон дар хориҷ ба иғвою найранг машғуланд ва аз ҳар қазияе ба манфиати худ истифода мебаранд. Парвандаи ҳодисаи зиндони Хуҷанд дар дасти тафтиши аст ва гунаҳкорони қазия ҳатман муҷозот мешаванд, вале ин ба мухолифин дахл надорад.  Ин кори дохилӣ аст ва дар доираи қонунҳои амалкунанда ҳаллу фасл хоҳад шуд.
5. Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон узви комилҳуқуқи созишномаву қарордодҳои байналмилалӣ ва минтақавӣ аст ва дар асоси талаботи қавонини ҷойдошта ба қазияҳо расидагӣ мекунад ва ниёзе ба «мушовирон»-и берунӣ надорад. Берӯгӣ ва бешармӣ ба ин ҳад расидааст, ки чанд нафар ёғӣ ва фирорие  имрӯз дам аз озодӣ ва демокротӣ мезананд, ки дар кулвори худ ба ҷуз риёву хурофот чизи дигаре надоранд. Аммо чунон вонамуд мекунанд, ки гӯё  аз ҳама нуқсу айб мубарроанд. Ба суханони муҷриёни барномаи тазоҳуроти наҳзатӣ ин нуктаро собит месозад, ки онҳо, аслан парвои миллату халқ надоранд, барои онҳо танҳо манфиатҳои шахсию гурӯҳӣ муҳиманд ва барои амалӣ гардидани тарҳи манофеъ аз ҳар воситаи машрӯъ ва номашрӯъе истифода мебаранд, то ба аҳдофи худ бирасанд. Барои ин Паймони миллӣ, Анҷумани озодандешон, Анҷумани муҳоҷирони тоҷик дар Аврупо, Кумитаи шаҳрвандии наҷоти гаравгонон ва зиндониёни сиёсӣва ба инҳо монанд созмонҳои сиёсӣ ва иҷтимоӣ таъсис дода, сафҳои худро аз ҳисоби ҷавонони гумроҳу худбохтан пур месозанд.  Баъд чӣ мешавад? Ҳеҷ. Созмонҳои пуштибон онҳоро барои роҳандозӣ кардани плон-нақшаҳои геосиёсиашон  истифода бурда, оқибат ба гирдоби сарнавишт ҳавола мекунад. Албатта, муҳраҳое чун элитаи сиёсии наҳзатӣ дар бозӣ то чанде ҳузур пайдо мекунад, вале бечора ҷавонони ба бероҳа кашидашуда дар кӯйи сарнавишт партофта мешаванд. Ана оқибати фитнаҳои бозигарони тазоҳуроте, ки наҳзат ва доираҳои наҳзатӣ ин кадар ба густариши он эҳтиёҷманданд.
6. Дурӯғи маҳзро наҳзатиён ва доираҳои наҳзатӣ дар нисбати гаравгонгирӣ ва фишор алайҳи пайвандони мухолифон паҳн мекунанд. Чӣ, магар пурсиши пайвандони мухолифине, ки дар асоси қонун муҷрим шинохта шудаанд ва зидди сиёсати давлатӣ дар хориҷ аз кишвар амал мекунанд, гуноҳ аст? Дар ҳар кишваре, новобаста ба шакли идоракунӣ наздикону пайвандони гунаҳкорон ба додситонӣ ва мақомоти дахлдор даъват ва аз онҳо баъзе иттилооти зарурӣ гирифта мешавад. Дар куҷои дунё дидаед, ки мақомти тафтишӣ дар ҳалли қазия аз наздикону пайвандон маълумот нагиранд?
7. Ҷумҳурии Тоҷикистон ба тамоми санад ва қарордодҳои минтақавӣ ва байналмилалие, ки рӯйи онҳо имзо кардааст, арҷ мегузорад. Албатта, дар ҳама кишвар мушкил вуҷуд дорад ва доираҳое ҳастанд, ки ба хотири бадном сохтани сохти давлатӣ ва мақомоти қудратӣ «иқдом» мекунад. Илова бар ин, фурсатталабони дохилӣ ҳам ба назар мерасанд, ки дар иҷрои қавонини мавҷуда, аз ҷумла дар умури зиндониён ва ҳифзи ҳуқуқи шаҳрвандон бетафовутӣ мекунанд ва ба номи давлати миллӣ иснод меоваранд. Давлат бо ин қабил афрод, ки аз наҳзат ва наҳзатмаобон садҳо маротиба зараровартаранд, муборизаи беамон эълом намудааст. Бовар дорем, ки дастгоҳҳои марбутаи давлатӣ ин тоифаи фурсатталаб ва саҳлангорро, ки дар дохили кишвар истода, ба манофеи миллӣ ва давлатӣ хиёнат карда, боиси камнуфуз гардидани мақомоти давлатӣ дар арсаи байналмилалӣ мегарданд, пайдо мекунад ва ба сазои аъмолашон мерасонад. Дар ин ҷабҳаи мубориза давлат ба неру ва қувваи тамоми шаҳрвандони баномуси ватан такя менамояд ва ҳаргиз намегузорад, ки  гурӯҳе худбохтаю беҳувият сӯйи давлат санги иғвою дасиса парт созад.

       Фаридуни Ориёӣ, таҳлилгар

Таърих аз ибтидои пайдоишаш дар олами башарӣ ҳама чизро дар синаи худ нақш баста омадааст. Ва гоҳо аз нотавонбинии ҳасадхӯр, зулми беадолатҳо, аз туҳматҳои дӯсти дар ғаразнок, душмани дар либоси дӯст ва рақибони ноодили мардони корзору боматонат ва ватанпарасту бонанг низ дар синаи худ доғе ба ёдгор дорад.

 Миллати тоҷик аз аснои зуҳури худ дар олами ҳастӣ ҷуз накӯию инсондӯстӣ,  ватанпарастию, худогоҳӣ, бунёдкорию фарҳангсолорӣ, ватансозию тамаддунофарӣ ва амсоли ин арзишҳои баланди инсонро ба ёдгор мондааст. Аз ҳазораи панҷи пеш аз мелод дар аҳди Куруши Кабир империяи табори озодазодагони миллати тоҷик инсонро арзиши олӣ эътироф карда, ба бунёди пурқувваттарин империяи босубот ва бунёдкор поя гузошт. Дар пасманзари таърих давлати Сомониён низ дар аҳди фармонфармоии худ давлати аз ҳама босубот, бунёдкор бо иқтидори тавоноии иқтисодию, маънавӣ ва ахлоқию фарҳангӣ то ҳанӯз оламшумул аст. Дар даврони навини оламшумулии ба гунаи нав дар бахшҳои гуногун давлати Тоҷикистон низ тавонист оламшумулии херо иқтидор бахшад ва мақоми худро дар ин раванд устувору доманадор бо паҳлуҳои вижаи давлатдорӣ ҷаҳоношно созад. Албата дар ин сангари вазнини офарандагию бунёдкорӣ ва ниҳоят пуршараф нафаре муваффақ ва пазируфта мешавад, ки дорои хислати баланд ва наҷиби инсонӣ мебошад.

Миллати тоҷик дар олами башарӣ дар чанд соли наздик фарҳангсолории худро ба такрор аз ибтидои таърих дубора эҳё кард. Миллати мо дар бахши ватандорию ватансозӣ ба ҳам омада арсаи номуси миллатро ба корзори ватансозӣ ва бар пояи устувори худогоҳӣ қадаме бар бунёд гузошт, ки ба ҳадди камол ва ҳуввияти миллӣ расид. Парчами миллии тоҷикон бо садои суруди миллӣ дар ҳар гӯшаи олам парафшон мешавад. Дар макони умумиҷаҳонии Созмони Милали Муттаҳид ҳамвора мақом ва алвонҷ дорад.

Бар пояи ҳама худшиносию худогоҳии миллат барои фардои босаодати насли минбаъда абармарди олами корзори матонат, асилзодаву озодамарди миллат ва шахсияти таърихии Эмомалӣ Раҳмон бо ҳар фарди соҳибватану меҳанпарасташ корзореро дар садади офариниши мактаби волои ватансозию худшиносӣ ќарор додаанд, ки баробар ба пешниҳоди бахше аз маҷмӯи тамаддуни вижаи миллати тоҷик аст. Ин сангари номуси ватансозӣ, бунёди бахшҳои саодати миллат дар ҳар хусусе ва корзори ифтихори номусу нанг -Роғун мактаби бузури бунёдкориву меҳанпарастист.

Роғун ба як мактаби саропо аз ифтихори миллӣ, ҳуввияти меҳанпарастӣ ва созандаи фардои давлату миллат табдил ёфта, пайроҳаи саодати фардои ин миллат мебошад.

Ба андешаи волои роҳбари гуруҳи байнипарлумонии Парлумони АврупоСтраун Стивенсон “Роғун дар ҳақиқат лоиҳаи ҳаётан муҳим буда, метавонад об ва неруро ба воситаи сулҳофарӣ мубаддал гардонад”.

 Ин корзор миллатро дар ҳар бахше сарҷамъ, ғурури миллиро баланду устувор ва зиндагии шоистаи миллати соҳибтамаддути тоҷикро таъмин хоҳад кард.

       Бо иқтидори энергетикаи барқии обӣ Тоҷикистон ҷои 8-умро пас аз Хитой, Россия, ИМА, Бразилия, Заир, Хиндустон ва Канада ишғол менамояд. Асоси энергетикаи Тоҷикистон бештар аз 95% энергияи барқи обӣ ташкил медиҳад.  Иқтидори энергияи обии Тоҷикистон беш аз 3 баробар зиёдтар назар ба талаботи энергияи барқи дар тамоми ҳавзаи баҳри Арал мебошад. Ҳангоми самаранок истифода бурдани ин захираҳо минтақаро метавон бо ин энергияи арзон ва аз лиҳози экологӣ тоза таъмин намуд. Захираҳои асосии энергияи барқии обӣ дар дарёҳои Панҷ, Вахш, Обихингоб, Сурхоб, Кофарниҳон, Зарафшон, Ғунд, Амударё ва Сирдарё ҷойгир аст.

       Ҷустуҷў ва дарёфти роҳҳои гуногуни ба даст овардани истиқлолияти энергетикии кишвар ҳамоно бо вусъати азим, бо истифода аз тамоми имконоти дохилии мамлакат, бо ҷалби сармоя ва ширкатҳои хориҷӣ, бо такя ба қудрати бузурги халқ, ки муроҷиати пешвои худро дар мавриди ҳалли мушкилоти неруи барқ, хусусан бунёди неругоҳи барқии обии Роғун бо самимияти комил истиқбол намуданд, ҳамоно идома дорад. Давраи нав - давраи пайрезии шабакаи мустақили интиқоли он ба хориҷи кишвар оғоз ёфт, ки пешрафтҳои Тоҷикистонро дар самти иқтисодиёт ва неруҳои тавлидотии кишвар аз суръати бесобиқа бархурдор хоҳад кард.
НБО Роғун на танҳо барои Тоҷикистон, балки барои тамоми минтақа ҳаётан муҳим буда, рушду инкишофи иқтисодиёт, беҳдошти рўзгори мардуми кишвари мо ба он сахт алоқаманд аст. 
       Сарвари давлат ба тамоми ҳамватанони азизамон, муроҷиат карда, бо итминони комил изҳор дошта буданд, ки «бо бунёди Роғун мо имрўзу фардои ободи Тоҷикистони азизамон ва зиндагии пурсаодати фарзандону набераҳоямонро месозем». Зеро Роғун манбаи ҳамешагии нур буда, он Тоҷикистонро дар оғўши Шарқи куҳан ба ахтари ҳамешатобон табдил хоҳад дод.
         Роғун ободиву сарсабзии имрўзу фардои Тоҷикистон, тараққиёти бесобиқаи саноату кишоварзӣ ва муҳимтар аз ҳама, рўшноиву гармии шабонарўзии ҳар хонадони мардуми мо мебошад. Роғун воситаи муҳимтарини баланд бардоштани сатҳу сифати зиндагии мардум, омили таконбахши рушди маорифу тандурустӣ, илму фарҳанг ва фаъолияти пурсамару бардавоми бемористону ятимхонаҳо, хонаҳои пиронсолон ва дигар иншооти муҳими иҷтимоӣ мебошад.
          Нерўгоҳи барқи обии Роғун дар силсилаи нерўгоҳхои руди Вахш аз боло нўҳум буда, 110 км дуртар аз шаҳри Душанбе ҷойгир аст. Давраи тайёрии сохтмони нерўгоҳи Роғун ҳанўз соли 1976 оғоз ёфта буд. Иртифои лоиҳавии сади он 335 м. хоҳад буд ва дар замони ҳозира аз ҳама баландтарин сади маснўӣ ба ҳисоб меравад. Ҳаҷми пурраи обанбори нерўгоҳ 13,3 млрд. мукааб ва иқтидори он 3600 мвт буда, иборат аз 6 чарха аст, ки қудрати ҳар кадомаш 600 мвт. мебошад.
Баробари сохта ба истифода додани ҳарду нерўгоҳ дар заминаи қувваи барқи арзони истеҳсоли ватанӣ даҳҳо корхонаҳои дигари истеҳсолӣ пайдо мешаванд, ки онҳо метавонанд захираҳои ғании канданиҳои фоиданокро ба манфиати халқу кишвар ба истифода диҳанд.
Собиқ Дабири кулли СММ Пан Ги Мун чун раҳбари бонуфузтарин ниҳоди байналмилалии ҳамгироии мамолики ҷаҳон бо дарки аҳамияти тарҳҳои энергетикии Тоҷикистон аз сиёсати давлат дар ин бахш истиқбол   намуда,   омодагии  ҷомеаи   ҷаҳониро   барои баррасии лоихаи ин иншооти  бузурги аср изҳор дошта буд: «Мо аҳамияти бунёди неругоҳи Роғунро барои Тоҷикистон хуб мефаҳмем ва омода ҳастем, ки онро ба таври амиқ баррасӣ намоем, мардум бояд ба неруи барқ дастрасии кофӣ дошта бошанд».
        Умуман, Роғун ҳамчун нерўгоҳи барқи обӣ на танҳо барои меҳани мо нуру зиё, балки баракату фаровонӣ, якдигарфахмӣ, эҳтироми миллат ва ҳамбастагиро ато  менамояд.         Имрўз, ки НБО-и Роғун ба фаъолият оғоз менамояд, тангназарону кўрдилоне, чун террористони наҳзатӣ ва пайравону дастнигарони онҳо аз рашку ҳасуд сўхта мемуранд ва нолаю оҳашон ба осмони ҳафтум мехезад. Чунки онҳо ҳеҷ гоҳ ин гуна рўзҳои некро барои мардуми Тоҷикистон дидан намехоҳанд. 
Бо вуҷуди ин дар баробари мардуми Тоҷикистон мардумони дигари Осиёи Марказӣ ва Афғонистону Покистон ҳам шоду масруранд, зеро ин неругоҳ ва обанбор мушкилоти ононро ҳам осон менамояд. Вале намояндагони ТТЭ ҲНИ ва дигар душманону бадхоҳони давлату миллати мо рўзи гиряву мотам доранд. 

Нодири ҚОДИР,
таҳлилгар

Қаҳрамони миллат Эмомалӣ Раҳмон андешаи баланде барои мардони соҳибватан дорад, ки “Тоҷикистон сарзамини пурганҷ аст, вале боигарии асосии он фарзандони бо нангу номусаш мебошанд”.Ин андешаи Пешвои миллат аз матонату худшиносӣ ва меҳанпарастии мардони соҳибхирад, ватандӯст ва худогоҳ мебошад, ки дар ҳар корзоре, сангарҳои вазнини ватансозӣ ва истилогарони аҷнабӣ арзиши Ватан, миллат ва номуси ватансозиро аз ҳама боло гузошта, ҳатто худро қурбон кардаанд.  

Аммо  таърих низ шаҳодат медиҳад, ки ҳар нафаре, ки ба хотири молу сарват ва ҷоҳу ҷалол ватанро фурухтааст, оқибат зери девори маломат ва  пушаймонӣ мурдааст ё ин ки сарлашкаре ва ё  хоҷаи соҳибзараш ӯро ба қатл расонидааст. Ба хотире, ки ин ватанфуруш барои молу сарват, ҷоҳу мансаб ва ё тарсуии худ ба миллату ватанаш садоқат надошт ба ӯ низ чунин аст.  Мисоли он ки бонуи Спитаман ва падараруси ин қаҳрамон ба хиёнат даст заданд, оқибат бо маломат ва нафрати император Искандар ба хотири хиёнат ба шавҳару ватанашон кушта мешаванд.

Назари дигар бо овардани ин тамсил он аст, ки имрӯз низ чунин нотавонбинон дар баробари ин ҳама осудагию ободии Ватан, оромии миллат ва бунёдкории родмардони ин сарзамин барои ваъда ё дарёфти ҷоҳу ҷалол, давлату моли дунё аз хоҷаҳои нотавонбини худ маъмур ба ин амали нангин гаштаанд.

Ҳувайдост, ки ТЭТ ҲНИ дар либоси дӯст даромада, чандсол минбаророӣ карда, чанд нафареро мағз шустанд. Билохира чун сири ғараз аз онҳо ошкор гардид, фирор карда, аз дур ноҷавонмардона, миллатро ба ҳангомаву дасисаҳои худ олуда мекунанд. Вале возеҳ аст, ки миллати мо ба чанд сол қабл аз чунин дасисаҳо ёдгоре дар хотираҳо доранд. Ҳаргиз ба фиреби хоини дар либоси дӯст бовар нахоҳанд кард ва нафаре, ки чун Кабирӣ дар ягон корзори ватансозӣ пешсаф нашудааст ё хотирае аз ҷавонмардии ӯ надоранд чӣ гуна пайравӣ кунанд?

Рушантарин амали ин даъвогарони ватагӯй ин аст, ки чанд ҷавонеро ба дами тир кашиданду чандеро ба гумроҳӣ бурданд. Танҳо чанд нохудогоҳу бетафаккур дар хориҷи кишвар фирефта шуда бо онҳо пайвастааст, ки баъди чанде аз ин гуруҳ бонафрат худро канор мегиранд. Зеро дарк мекунанд, ки бузургтарин душман пинҳон будани душманист.

 Макони омадаатро фаромуш бикуни пас дар макони мерафтаат гум мешавӣ. Яъне онҳое, ки Паймони миллӣ таъсис додаанд, яқинан макони омадашонро фаромуш кардаанд, ки Ватан-Модар аст ҷойи таваллудашон ва дар макони рафтаашон гум мешаванд.... Хиёнаткор ҳар куҷое бошад, хиёнаткор аст. Ҳар касе аз ин сир огоҳ шуд ӯро бо нафтар аз худ дур мекунад.

 Саидов С.-коршинос