Аз тахлилхо бармеояд, ки ифродгарои – экстремизм ва тундгароӣ- радикализм мафхумхое хастанд, ки дар сиёсат ва чомеа дар якчояги мушкилоти гуногуни ичтимоию сиёси, иктисодиву фархангиро ба вучуд оварда, дар охир боиси сар задани низоъхои бардавом, куштори сокинони бегунох, валангор намудани кишвархо ва дар тахлука нигох доштани инсонхо мегарданд.

Мавзӯи муковимат бо экстремизм, терроризм ва ифродгарои мубрами руз дар чомеа аз тарафи олимон ва мухаккикони ватанию хоричи талошхои чиддие анчом дода шуданд, ки хар яке ба пахлухои гуногуни ин масъала рушани андохта, роху василахои баромадан аз ин мушкилоти вокеан глобалиро пешниход намуданд. Яъне, барои халли мушкилоти худ «инсонхо» хатто ба дахшатноктарин рафтор даст зада, бо куштор ва нест намудани харифон каноатманд нашуда, дар дили инсонхо тарсу харос ва ноумедиро чо намуда, хадафхои худро бо хар роху васила менамуданд .

Тадкикоти коршиносон нишон медихад, ки аз лихози пахншавии идеологияи тундгарои ва назарияи экстремисти, мухити дини аз хама зиёдтар осебпазир мебошад. Табдил гардидани мухити дини ва омилхои мусоидаткунанда ва тундгаро шудани он аслан аз мухолифатхои назариявии дохилимазхаби, ба кисматхо чудошавии он дар асоси хузури исломи гайрианъанавии сиёси, инчунин, нокифоя будани донишхои динии шахрвандон маншаъ мегирад. Арзишмантарин икдом ва хидмате, ки бо ибтикори Асосгузори сулху вахдати мили – Пешвои миллат, Президенти Чумхурии Точикистон, мухтарам Эмомали Рахмон рохандози шуд, баргузор шудани Симпозиуми байналмилали бахшида ба 1310- солагии Имоми Аъзам буд. Мардум дар бораи Имом Абуханифа маълумоти кофи пайдо намуда, аз таълимоти асли ва акидаи сахехи мазхаби худ огох гаштанд. Имоми Аъзам бузургтарин нобигаи хар давру замон буда, мазхаби тадвинкардаи у дар асоси китобу суннат аст ва мазхаби тахамулпазир ва инсонпарвар мебошад.

Дар Симпозиум собит карда шуд, ки таълимоти Имом Абуханифа бехтарин ва сахехтарин хукми исломи буда, даъвои салафия ва бемазхабонро ботил сохта, ба ин васила пеши рохи фитнаандозидои дигаре баста шуд.

Хамзамон, мохи июли соли 2015 дар шахри Душанбе конфронси байналмилали «Ислом зидди ифродгарои дини ва терроризм баргузор гардида буд, ки дар кори ин хамоиши бошукух уламои маъруфи олами ислом аз кишвархои Катар, Афгонистон, Покистон, Эрон, Россия, Казокистон ва рохбарони мусулмонони Апрупо ба хам омада, оид ба авзои сиёсии чахон, хатархои рузафзуни минтака ва чахон, тагъирёбии холату авзоъ мубодилаи афкори судманд намуданд. Ширкаткунандагони ин хамоиши байналмилали гуруххои ифродгарои дини ва террористиро бадномкунандагону мухолифони дини мубини ислом эълон намуданд. Дар Паёми Пешвои миллат, Президенти Чумхурии Точикистон, мухтарам Эмомали Рахмон ба мачлиси Олии Чумхурии Точикистон омадааст:

«Афзоиши чиноятхои хусусияти экстремисти ва терористи дошта ба вусъат ёфтани тероризми байналмилали, фаъолшавии унсурхои тундраву ифродгаро, чалби чавонон ба сафи созмонхои экстремистиву терористи ва иштироки онхо дар низоъхои мусалахонаи давлатхои хоричи мусоидат менамоян».

Шароити имруза инсониятро мувочехи мушкилоти гушношуниде кардааст. Бавучудоии экстремизму терроризм, хукмхои максадноки «фарханги», омезиши тамаддунхо, аз байн рафтани милатхо, омилхои барангехтани кинаву адоват ё низоъхои милли –нажоди ва даххо мушкилоти дигар таъсиргузор ба зиндагии оламиён гардидааст. Дар ин раванд, бо сабабхои гуногун ва омилхои печ дар печ, андешахои бегонапарасти дар тафаккури иддае аз мардумони мо чо гирифта, онхо гирифтори акида ва идеологияи ботил гардидаанд. Дар ин айёми хассос моро зарур аст, такя ба андешаи мили намуда дар доираи таквияти мубориза бо терроризм ва кучактарин мавод, то ташкили иниститутхои бузурги идеологи пурсамар истифода намоем.

Руйдодхои чанд мохи охири чахон, тезу тунд гардидани вазъ дар Шарки наздик, Осиё, Африкои Шимоли, Аарупо ва дигар кишвархои дунё собит месозад, ки терроризм ва экстремизм хамчун хатари авалияи умумибашари эътириф шудааст. Кишвархои дунёро зарур аст, ки дар мубориза бо терроризм ва экстремизм мутахид шуда, бо фарохам овардани фазои солим бовари, эхтиром ба манфиатхои умумибашари дар пешоруи хатари дахшатбор чун кух по ба чо истодагари намуда, чихати аз байн бурдани ин зухурот фаъолият намоянд.

Дар таърихи 12 ноябри соли 2016 бо фармони Президенти Чумхурии Точикистон, мухтарам Эмомали Рахмон тахти №776, ба максади пурзур намудани муковимат бо экстремизм ва терроризм Стратегияи миллии Чумхурии Точикистон оид ба муковимат ба экстремизм ва терроризм барои солхои 2016- 2020» кабул гардид. Ин хуччати мухим барои тахлили омилхо ва тамоюлхои экстремизму терроризм ва дар ин замина муттахид намудани тадбирхои муштараки органхои кудратии кишвар, макомоти идоракуни ва ташкилотхои чамъияти доир ба пешгири намудани гояхо ва фаъолияти экстремисти ва террористи сахми босазое хохад гузошт.

Пас моро зарур аст, фарзандонамонро дар рухияи ватандусти, дустдоштани ин марзу бум, мехнатдусти парвариш намоем, агар мо фарзандонамонро дар рухияи ватандусти, дуст доштани ин марзу бум тарбия карда тавонем, бовари дорам, ки фарзанди мо хеч гох рохи нодурустро интихоб наменамояд. Чунки, агар мо фарзандамонро хар лахза аз панду андарзхои бузургон вокиф гардонда тавонем, аз хурди рохи дурустро нишон дихем аминам, ки рохи интихоб кардаи онхо рохи дуруст мегардад. Чихеле, ки гуфтаанд:

На хар зан, зан бувад, хар зода фарзанд,
На хар гул мева орад, хар нае канд.
Ту неки н-из набошад бад фарзанд,
Бувад тарра ба тухми хеш монанд.

Арзишмантарин икдом ва хидмате, ки аз чониби сарварамон мухтарам Президенти кишвар Эмомали Рахмон ба халкаш расидааст, ин хам бошад Куръони мачидро бо забони оммафахм чоп намуда, ки хар як фарди точик метавонад онро мутолиа кунаду рохи дурусту нодурустро аз он интихоб кунад. Аммо баъзан гуруххои ифродгарое дар байни мо пайдо шудаанд, ки фарзандони баъзе валидайнеро, ки аз мадди назари волидайнашон дур мондаанд, ин гуруххо ин вазъиятро истифода бурда фарзандони онхоро ба он гуруххо шомил намудаанд. Хамин Точикистони зебои моро фазояшро ноором месозанд. Мо худ шохиди он чанги шахрванди будем, ки чандин наздиконамонро аз даст додем. Чандин модарон сиёхпуш шуданд, чандин фарзандон бе падар ва чандин наварусон хайрону зор монданд. Ин хам бошад сабаби чанги хамин гуруххое буданд, ки мардумро ба рохи нодуруст равона карда буданд.